Tamamen bilgisayar kontrollü Excimer Lazer cihazlarının kornea olarak adlandırılan gözün saydam tabakasının şeklini değiştirerek görme kusurlarının (Miyop, hipermetrop ve astigmat) giderilmesi işlemine kısaca Lazer ile görme düzeltilmesi diyebiliriz.
Excimer lazerin gözün ön bölümündeki kornea dokusuna uygulanımı ile korneadaki dokuyu bir arada tutan karbon bağlarının kırılmasına neden olarak dokuyu buharlaştırma suretiyle yok eder. Excimer lazerde çok iyi ayarlanmış miktardaki lazerin korneada istenilen bölgelere yollanması ile korneanın bir miktar kısmı istenilen ölçülerde adeta traşlanır. Böylece korneanın kırıcılığı değiştirilerek, istenilen değere ulaşılmış olur.
Excimer lazer yöntemi ile görme kusurlarının giderilmesi yöntemi dünyada 25 yılı aşkın süredir ve Türkiye’de 22 yıldır uygulanmaktadır. Bu süre içerisinde gerek lazer cihazlarında, gerekse uygulama tekniklerinde hayli değişiklikler olmuş ve her değişiklik ile geriye dönüşümsüz olarak daha iyi ve istenilen sonuca ulaşabilme, hasta rahatlığını daha üst düzeyde tutabilme ve daha az komplikasyon (istenmiyen sonuçlar) sağlanmıştır. İlk uygulama ile PRK yöntemi ile uygulanıma giren Excimer lazer, günümüzde femtolasik yöntemine kadar gelişim göstermiştir.
Miyoplar: Miyoplarda ya kornea yüzeyi çok bombedir ya da göz normalden daha fazla uzunluğa sahiptir. Bu hastalarda görüntü retina tabakasının önüne düştüğü için uzakda bulanık görme meydana gelir.
Hipermetroplar: Korneası daha düz olan ya da gözün ön-arka uzunluğu daha kısa olan hastalardır, dolayısı ile görüntü retinanın arkasına düşer. Bu gözlerde yakını görme problemi uzak görmeye göre daha fazladır.
Astigmatizma: Göz yüzeyi yumurta gibi eğimli olduğu zaman hem uzak hem de yakın görme azalır.
Presbiyopi: İnsanlarda yaşa bağlı olarak göz merceğindeki elastikiyetin azalması sonucu genellikle 45 yaş sonrası ortaya çıkan yakın görme güçlüğüdür. Doğal yaşlanma sürecinin sonucu olarak kişiler yakın görme için ortalama 45 yaş sonrası yakın gözlük kullanırlar veya uzak gözlüklerine ilave 2. bir yakın gözlüğüne ihtiyaç gösterirler.
PRK: Excimer Lazer’in ilk uygulama yöntemidir. Burada kornea üzerinde epitel olarak adlandırılan son derece ince canlı doku spatül denilen bir kazıyıcı ile kazınır. Kornea yüzeyi yaklaşık 9 mm. bir alanda tamamen epitelsiz hale getirildikten sonra Excimer lazer uygulanır. Göz kaldırılan epitel kısmını daha sonra kendisi yeniler. Operasyon sonrası ağrılıdır, yaklaşık 3-7 gün batma ve ağrı hissi oluşur. Görmenin rahatlaması 3-6 haftaya kadar uzayabilir.
TPRK: Sadece Schwind Amaris Excimer Lazer cihazına ait bir özellik olup bu teknikde epitel kaldırılmadan direkt olarak lazer kornea üzerine uygulanır. Bu teknikde batma hissi daha az ve görme iyileşmesi daha hızlıdır.
1-) PRK’ya göre hasta için daha ağrısız bir yöntem olup ameliyat günü hastada bir takım batma ve ağrı şikayetleri 2. günden itibaren çok azalır veya kaybolur.
2-) Görmenin düzelmesi daha hızlıdır. Hasta 3-5 gün içinde oldukça tatminkar bir görmeye kavuşur.
3-) Ameliyat sonrası numaranın geri dönüşü veya korneada bulanıklık oluşumu meydana gelmez.
4-) Miyopide 10 dereceye kadar olan yüksek numaralarda uygulanabilir.
Lasik yönteminde temelde 2 basamak vardır;
1-) Korneal Flep Oluşturulması
2-) Excimer Lazer Uygulanımı
1. Basamak:
Lasik yönteminde Excimer lazer uygulanmadan önce göz cerrahı ince ve dairesel bir tabaka keser; sonra bu tabaka (korneal flep) korneanın merkez kısmı açık kalacak şekilde geriye doğru dikkatlice katlanır. Burada önemli olan flep kaldırma işleminin nasıl yapıldığıdır. Bu işlem için klasik Lasik yönteminde mikrokeratom denilen bıçaklar kullanılır.
2. Basamak:
Kornea flebi alandan uzaklaştırılıp koruma altına alındıktan sonra kornea yatğına lazer uygulanır. Daha sonra geriye yatırılmış olan flep tekrar eski yerine yatırılarak uygun pozisyonu alması sağlanır.
Lasik tekniği tamamen ağrısız ve çok kısa süren bir teknikdir. Mikrokeratom ile uygulamalarda kesi yapılırken mikrokeratomun emerek gözü sıkıca tutmasına bağlı gerginlik hissi olabilir ancak bu çok kısa süreli ve rahatsız etmeyecek bir histir. Lasik için uygulanan anestezi şekli damla anestezisidir. Herhangi bir iğne veya dikiş işlemi kesinlikle yoktur. Birkaç damla anestezik madde damlatılması sonrası göz üzerinde bu işlemler ağrısız bir şekilde gerçekleştirilir.
Lasik sonrası görme hızlıca artacaktır ve bu sayede 15 dakika sonra evinize gidebilirsiniz. Çok az bir kaşınma ve ışıktan rahatsızlık hissi olabilir ancak bunlar ileri boyutta değildir. Sıkıntılı hallerde bir ağrı kesici alımı rahatsızlık hissini giderecektir. Görme 2-3 gün içinde tatminkar bir düzeye ulaşacaktır.
Lasik ile görmenin düzeltilmesi yöntemi emniyetli midir?
Amerika gibi çok gelişmiş bir ülkede FDA (Food and Drug Administration) isimli organizasyon her türlü tedavinin onayını çok inceledikten sonra vermektedir. FDA tarafından PRK yöntemi 1995 yılında ve LASIK yöntemi 1999 yılında güvenilir tedavi olarak onaylanmıştır.
Lasik’de komplikasyon olarak adlandırdığımız istenmeyen sonuçlar son derece düşüktür. Bildirilmiş olan komplikasyonların hemen hepsi de korneal flep oluşturulması sırasında mekanik keratomun kesisine bağlıdır.
Lasik uygulanımı sırasında bıçaklı mikrokeratomlar ile flep kaldırılması sırasında oluşabilecek komplikasyonlar geniş serilerde %2.2 olarak bildirilmektedir.
Bıçaklı mekanik keratomlar ile korneanın kesilmesi sırasında istenilen kalınlık, düzen ve bütünlükde oluşabilecek komplikasyonların bir kısmı ciddi ve görmeyi tehdit edici nitelikte olabilir, ancak hiç bir zaman gözün kaybı söz konusu değildir.
Femto-lasik olarak bu yeni teknolojik yöntem refraktif cerrahideki en önemli gelişmelerden birisidir. Mekanik hiç bir girişime izin vermeyen tamamen bilgisayar kontrollü sistem, lasik için gerekli korneal kesiyi bıçaksız son derece güvenilir ve benzeri görülmemiş bir hassasiyetle lazer ile yapmaktadır.
Dünyada 10 milyonlarca göze uygulanmış olan Lasik yöntemi oldukça güvenli olmasına karşın bir takım komplikasyonlar da içermektedir. Ve bu komplikasyonların hemen hepsi yöntemin 1. basamağında mekanik keratomlar ile flep kaldırılması ile ilişkilidir. FEMTOSECOND Lazer teknolojisi bu sorunu tamamen çözmüştür. Yöntemin 1. basamağı olan flep kesisi tamamen bilgisayar kontrollü lazer ile yapılmaktadır. Böylece istenilen kalınlıkta, istenilen çapta ve istenilen alanda son derece güvenli olarak flep kesisi, şaşmaz bir hassasiyet ve doğrulukla flep oluşturabilme şansı vardır.
Mikrokeratom bıçağı ile korneal flep oluşturularak uygulanan yöntemlerde flep ile kornea yatağı arasında nadir de olsa inflamatuar bir reaksiyon (DLK:Diffüz Lameller Keratit) olabilmektedir. Bu reaksiyon oluştuğu takdirde kornea flebinizin tekrar kaldırılarak yıkanması gerekebilir ve bir takım ek ilaçlar kullanabilirsiniz. Femto-lasik uygulamasında DLK gelişim oranı çok daha azdır ve hafif seyreder.
Neden Femto-Lasik kullanımı yanlısıyız:
* Femto-lasik bıçaklı mekanik keratomların potansiyel komplikasyonlarını elimine ederek hastalarımıza ekstra bir güvenlik getirmektedir.
* Femtolazer ile daha ince, istenilen kalınlıkta flep kaldırma şansımız olduğu için ince kornea tabakasına sahip hastalarımızda da lasik uygulayabilme şansına kavuşmuş durumdayız.
* Femtolazer ile ince flep kaldırabildiğimiz için 10.00 Dereceye kadar miyopide olduğu gibi yüksek görme kusurlu hastalarımıza da Excimer lazer uygulayabilmekteyiz.
* Femtolazer Lasik uygulamasını tamamen, baştan sona lazer yöntemi haline getirir.
* Femtolazer ile kesilen kornea flebi Excimer lazer sonrası tekrar geri yatırıldığında daha ii oturan bir flep oluşturur.
* Femtolazer kullanılarak flep oluşturmak ağrısız ve kornea üzerinde daha az basınç oluşturulduğu için çok daha rahattır.
Çalışma sonuçlarının hemen hepsi göstermektedir ki standart lasik sonrası tashihsiz (gözlüksüz) görme keskinliği %99 ihtimalle 60/100 üzerinde olacak ve %80 ihtimalle de 100/100 olacaktır. Wavefront (Kartal Gözü) teknolojisinin uygulandığı cihazlar ile bu oranlar daha da iyi olmaktadır. Ancak yine de hiç gözlük kullanılmayacağı şeklinde bir garanti vermek imkansızdır. Yeni teknoloji ile hedefimiz görme kusurunun tamamen ortadan kaldırılması olmasına rağmen, gözün görme kusurunun tipine ve derecesine, bazı yapısal faktörlere bağlı olarak gözünüz tam olarak emetrop (görme kusuru olmayan göz) olamayabilir. Ancak hiç bir zaman eski yüksek durumu gibi olmayacaktır ve büyük olasılıkla gözlüksüz çok rahat bir yaşam süreceksiniz. Çok küçük oranda bazı kişilerde gece görme problemi olabilmektedir, ancak Wavefront teknolojisi ile bu istisna derecede azdır.
Yaklaşık 25 yıldır uzak görme sorunlarının düzeltilmesine karşılık, Excimer lazer ile ortalama 45 yaş sonrası yakın gözlüğü kullanmayı gerektiren görme kusurunun düzeltilmesi mümkün olmamıştır. Ancak son yıllarda bunun düzeltilmesi için önemli gelişmeler olmuştur. Bu düzeltme için kornea tabakasının içine yerleştirilen bir takım materyallerin takılmasının etkileri sınırlı olmuş ve ameliyatların gerçekleştirilmesinde sorunlar yaşanmıştır. Bunun için de bazı kliniklerde kişinin kataraktı olmamasına rağmen göz merceği alınarak yerine uzak ve yakın görmeyi sağlayan mercekler takılmıştır.
Bu teknoloji ile tedavi edilen hastalarda ilk günden itibaren yakın görme oldukça iyi bir seviyeye gelir, ancak uzak görmede geçici bir azalma olabilir. Uzak görmeden daha çok yakın görme ihiyacı olan hastalarda en iyi sonucu vermektedir.
Korneanın emniyetli bir şekilde form kazanmasını engelleyebilecek çeşitli sistemik veya göze ait hastalık durumlarında lasik sakıncalı olabilmektedir. Lasik öncesi gözünüzün mutlaka son derece gelişkin üst teknoloji ürünü cihazlarla değerlendirilmesi gerekir.Bununla birlikte bilinmelidir ki 18 yaş altı bireylere, gebelik ve emzirme durumunda, başlıca katarakt, keratit, keratokonus, kuru göz v.s. gibi bazı göz hastalıklarında sıklıkla göz numaraları değişen bireylerde Excimer lazer uygulamamak gerekir.
OPERASYON SIRASINDA;
* Excimer Lazer yönteminde yanlızca gözü yüzeysel olarak uyuşturacak bir damla damlatılır.
* Gerek Excimer lazer işlemi, gerekse flep kaldırma işlemi 1-2 dakika süren kısa işlemlerdir. Yeni lazer teknolojisi ile lazer süresi genellikle 1 dakikadan az sürmektedir. Ancak gözün ameliyata hazırlanması süreci ile birlikte bunu göz başına 5 dakika gibi kabul etmek gerekir.
* Lazer işlemi sırasında doktorunuzla konuşarak iletişim kurabilrsiniz.
* Operasyon sırasında kendinizi sıkmamanızı ve gözünüzü oynatmamanızı öneririz. Ancak gelişmiş Excimer lazer cihazlarında yüksek duyarlı göz takip sistemi olduğundan, gözünüzü oynatsanız dahi lazer gözünüzü takip eder ve gerektiği kadar lazer ışınını gerekli bölgeye uygular.
OPERASYON SONRASI:
Yaklaşık 25 yıldır uzak görme sorunlarının düzeltilmesine karşılık, Excimer lazer ile ortalama 45 yaş sonrası yakın gözlüğü kullanmayı gerektiren görme kusurunun düzeltilmesi mümkün olmamıştır. Ancak son yıllarda bunun düzeltilmesi için önemli gelişmeler olmuştur. Bu düzeltme için kornea tabakasının içine yerleştirilen bir takım materyallerin takılmasının etkileri sınırlı olmuş ve ameliyatların gerçekleştirilmesinde sorunlar yaşanmıştır. Bunun için de bazı kliniklerde kişinin kataraktı olmamasına rağmen göz merceği alınarak yerine uzak ve yakın görmeyi sağlayan mercekler takılmıştır.
Bu teknoloji ile tedavi edilen hastalarda ilk günden itibaren yakın görme oldukça iyi bir seviyeye gelir, ancak uzak görmede geçici bir azalma olabilir. Uzak görmeden daha çok yakın görme ihiyacı olan hastalarda en iyi sonucu vermektedir.
Bunun en önemli nedenlerinden birisi sizi tedavi edecek kadar deneyimli bir göz doktorunun büyük olasılıkla yaşı itibari ile uzak görme yanında yakın görme problemi de vardır. Yıllardır yakın için uygun bir tedavi olmadığı için uzak görme düzeltmesi deneyimli hekim grubu için uygun değildir.
Ayrıca çok yoğun cerrahi yapan göz hekimleri diğer insanlara göre mikroskop altında çalıştıklaı için lazer sonrası mikroskopda sıkıntı yaşayabilirler.
Diğer bir neden de Excimer lazer tedavisi bir tercih nedenidir. Gözlüğü ile mutlu olan bir kişinin illa ameliyat olmasına gerek yoktur. Doktorlar yıllarca gözlük kullanmaya alıştıkları ve iş yaşantılarında bu bir problem teşkil etmediğinden ameliyatı tercih etmeyebilirler.
Buna rağmen ameliyat olan bir çok göz doktoru da vardır.
Bu teknoloji ile tedavi edilen hastalarda ilk günden itibaren yakın görme oldukça iyi bir seviyeye gelir, ancak uzak görmede geçici bir azalma olabilir. Uzak görmeden daha çok yakın görme ihiyacı olan hastalarda en iyi sonucu vermektedir.
Excimer lazer’in ilk uygulandığı yıllarda kullanılan cihazlar ve tekniklerle bu oluyordu. Ama günümüzde özllikle lasik tekniğinde istisnalar dışında söz konusu değildir.
Bu da çok yanlış bilinen noktalardan biridir. Excimer lazer tedavisi olan bir kişi olmayan bir kişi gibi katarakt ameliyatı olabilir. Excimer lazer tedavisi gözün içine girmeden uygulanan bir tedavidir ve göze girilerek yapılan katarakt ameliyatına hiç bir engel teşkil etmez.
Ameliyat öncesi son 1 yıl içinde numarada 0.25′den fazla değişim olmaması ve kişinin 18 yaşını doldurması ameliyat için önemli bir kriterdir. Yeni lasik teknikleri ile geri dönüş olmamasına rağmen, genellikle 18 yaşında duran görme kusurları bazen ilerleme gösterebilir. Ameliyattan 6 ay sonra, eğer belirgin bir numara değişikliği olursa veya istisnai olarak istenilen numara sağlanamazsa, çok daha kolay bir işlemle 2. bir operason olmak mümkündür.
Ameliyatın riski var mıdır? Gözümü kaybeder miyim?
Hiç bir şeyde risk tamamen sıfır değildir. Yukarıda da belirtildiği gibi lasik tedavisine ait riskleri önemli bir bölümü bıçakla kornea flebi kaldırılması sırasında olur, ki bunun oranı deneyimli bir cerrahta %1 veya altındadır. Femto-lasikde ise bu risk çok daha düşüktür. Bu risklerin hiç biri tedavisi mümkün olmayan riskler değildir ve gözün hiç bir zaman kaybı veya tam körlük söz konusu değildir.
18 yaşından itibaren 65 yaşa kadar her yaşta ameliyat olunabilir. Ancak uzak görmenin düzeltilmesi için 18-40 yaş aralığı, yakın görmenin düzeltilmesi için 40-65 yaş arası daha uygundur.
