Gastro Özofajial Reflü Hastalığı ve Tedavisi

Normalde mide içeriği ve safranın yemek borusuna geri kaçmaması için vücudumuzda çeşitli savunma mekanizmaları bulunur:

1. Yemek borusu mideye düz bir boru şeklinde değil, açılanarak girer.
2. Yemek borusunun alt kısmında valv gibi çalışan bir kas tabakası bulunur. Bu kas tabakası, gıdaların mideye geçmesine izin verir ancak geri kaçmasını engeller.
3. Yer çekimi etkisiyle gıdalar midede kalma eğilimindedir.
4. Yemek borusunun peristaltik hareketleri, az miktarda kaçan gıdaları mideye geri gönderir.
5. Tükrük, kaçan gıdaların asiditesini nötralize eder.
6.  

Bu savunma mekanizmalarından bir veya birkaçı bozulduğunda veya mide basıncını artıran faktörler varsa, GÖRH gelişebilir. Bu faktörler arasında gebelik, şişmanlık, karın içinde yerleşen tümörler, karaciğer sirozu ve asit gibi mide basıncını artıran etmenler bulunur.

GÖRH'nın belirtileri şunlar olabilir:

• Ağza acı su gelmesi
• Mide üzerinde veya göğsün ortasındaki kemiğin altında çeneye ve boğaza yayılabilen ağrı, yanma ve dolgunluk hissi ve göğüs ağrısı
• Boğazda acı, ekşi asit tadı olması
• Kronik irrite edici öksürük, dirençli üst solunum yolu enfeksiyonları
• Belirtilerin yemek yedikten sonra ve yatar pozisyondayken artması

Üst sindirim sistemi kanaması gibi belirtiler varsa, derhal araştırılmalıdır.

GÖRH'nın teşhisi için şu tetkikler uygulanabilir:

1. Özofagus Pasaj Grafisi: Baryum lokması yutturularak yapılan seri filmlerle uygulanır. Yutma güçlüğü olan tüm hastalarda ilk tercih edilen tetkiktir.
2.  
3. Endoskopi: Yemek borusunun incelenmesi için endoskop kullanılır.
4.  
5. Özofagus Manometrisi: Yemek borusunun hareketlerini ölçen bir tetkiktir.
6.  
7. 24 Saatlik pHmetri Monitörizasyonu: Yemek borusu içine yerleştirilen bir cihaz ile 24 saat boyunca asit seviyesini ölçer.

GÖRH tedavisi üç ana başlık altında incelenir:

1. Diyet ve Önlemler:

   • Yatağın başının kaldırılması veya yüksek yastıkta yatmak.
   • Yatmadan en az iki saat öncesinde su hariç yiyecek ve içeceklerden uzak durmak.
   • Karnı sıkacak kemer, korse, kuşak ve dar giysilerden kaçınmak.
   • Öne doğru eğilmekten kaçınmak.
   • Kilo vermek.
   • Diyet: Acı, ekşi, turşu, baharatlı, kızartma, yağlı-salçalı gıdalardan, çikolata, turunçgiller, çay, kahve ve kola gibi maddelerden uzak durmak.
   • Sigara ve alkolü bırakmak.

2. İlaç Tedavisi:

   • Mide hareketlerini arttırarak mide boşalmasını kolaylaştıran ve mide içi basıncı düşük tutan ilaçlar kullanılır.
   • Mide asiditesini azaltan ilaçlar, mide içeriğinin yemek borusuna kaçması durumunda oluşabilecek hasarı azaltır veya önler.
   • İlk aşamada 4 haftalık bir ilaç tedavisi başlanır. Belirtiler devam ederse veya tekrarlarsa ilaç tedavisi devam edebilir. İlaç kullanım sıklığı ve dozu hastalığın ciddiyetine göre ayarlanabilir. Belirtiler, ilaç tedavisine rağmen devam ederse veya tedavi kesildikten sonra tekrarlarsa, endoskopi ile teyit edilmelidir.

3. Cerrahi Tedavi:

   • Cerrahi tedavi, belirli durumları olan hastalarda düşünülebilir:
     • GÖRH ile birlikte büyük bir mide fıtığı varsa.
     • Motilite çalışmalarında yemek borusunun normal çalıştığı ancak yemek borusu altındaki kasta gevşeklik olduğu durumda.
     • Uzun süre ilaç kullanmasına rağmen şikayetlerde veya endoskopi bulgularında düzelme olmayan durumda.
     • Hastanın tedaviye uyumsuz olması veya uzun süre ilaç kullanmaya karşı direnç göstermesi durumunda.

Cerrahi tedavide laparoskopik yöntem, daha az iz bırakması, daha hızlı iyileşme ve daha kısa hastane yatışı gibi avantajları nedeniyle tercih edilebilir.

Bu bilgiler, GÖRH'nın belirtileri, teşhis yöntemleri ve tedavi seçenekleri hakkında genel bir bakış sağlamaktadır. Ancak, kişisel bir tıbbi durum için en uygun tedaviyi belirlemek için bir sağlık profesyoneli ile görüşmek önemlidir.