Beyin Kanseri (Beyin Tümörü)

Beyin tümörleri kötü huylu (kanserli) veya iyi huylu (kanserli olmayan) olabilir ve çocukları ve yetişkinleri etkileyebilir. Ancak kanserli olsun ya da olmasın, beyin tümörleri çevredeki dokulara baskı yapacak kadar büyürlerse beyin fonksiyonunuzu etkileyebilirler. Beyin tümörleri için çeşitli tedavi seçenekleri vardır. 

Beyin tümörü nedir?

Beyin tümörü, beyninizin içinde veya çevresinde hücrelerin anormal büyümesi veya kitle oluşturmasıdır. Omurga tümörleri ve beyin tümörleri birlikte merkezi sinir sistemi (CNS) tümörleri olarak adlandırılır.

Beyin tümörleri kötü huylu (kanserli) veya iyi huylu (kanserli olmayan) olabilir. Bazı tümörler hızla büyürken bazıları yavaş büyür.

Beyin tümörlerinin yalnızca üçte biri kanserlidir. Ancak kanserli olsun ya da olmasın, beyin tümörleri çevredeki sinirlere, kan damarlarına ve dokulara baskı yapacak kadar büyürlerse beyin fonksiyonlarınızı ve sağlığınızı etkileyebilmektedir.

Beyinde gelişen tümörlere birincil tümörler denir. Vücudunuzun farklı bir yerinde oluşup daha sonra beyninize yayılan tümörlere ikincil tümörler veya metastatik beyin tümörleri denir.

Beyin Tümörlerinin Türleri Nelerdir?

Birincil tümörleri glial (beyninizdeki glial hücrelerden oluşur) veya glial olmayan (sinirleriniz, kan damarlarınız ve bezler dahil olmak üzere beyninizin yapılarında veya içinde gelişen) ve iyi huylu (kanserli olmayan) veya kötü huylu (kanserli) olarak sınıflandırır.

İyi Huylu Tümörler

İyi huylu beyin tümörleri, beyindeki hücrelerin anormal bir şekilde büyüdüğü, ancak çevre dokulara saldırganlık göstermedikleri tümörlerdir. Bu tümörlerin nedeni genellikle net değildir, ancak genetik faktörler, çevresel etkenler ve bazı durumlarda radyasyon gibi faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir.

İyi huylu beyin tümörleri genellikle semptomlara neden olmazlar ve sıklıkla rastlantısal olarak bir görüntüleme testi sırasında keşfedilirler.

Bununla birlikte, semptomlar ortaya çıkarsa, baş ağrısı, baş dönmesi, görme veya işitme problemleri, davranışsal değişiklikler gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Semptomlar genellikle tümörün yerleştiği bölgeye ve büyüklüğüne bağlı olarak değişir.

İyi huylu beyin tümörleri tedavi edilmeden bırakıldığında, bazı durumlarda baskı yapabilirler ve nörolojik belirtilere yol açabilirler.

Kanserli (kötü huylu) Beyin Tümörleri

Kanserli veya kötü huylu beyin tümörleri, beyindeki hücrelerin anormal bir şekilde büyüyüp çoğalması ve çevredeki sağlıklı dokulara saldırganlık göstermesi durumunda ortaya çıkar. Bu tümörlerin büyümesi ve yayılması kontrol altına alınamaz ve genellikle beyin fonksiyonlarını etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına neden olurlar. Kanserli beyin tümörleri genellikle gliomlar olarak adlandırılır, çünkü bu tümörler glial hücrelerden (destek hücreleri) kaynaklanır. Bununla birlikte, beyin tümörleri diğer hücre tiplerinden de kaynaklanabilir.

Beyin Tümörlerinin Belirtileri Nelerdir?

• Baş ağrıları: Özellikle sabahları şiddetli olabilen veya gece uykudan uyandıran baş ağrıları.
• Nöbetler: Ani ve kontrolsüz kasılmalar veya hareketler.
• Nörolojik belirtiler: Düşünme, konuşma veya dil anlama yeteneğinde zorluklar, hafıza sorunları, koordinasyon eksikliği gibi nörolojik belirtiler.
• Kişilik değişiklikleri: Aniden ortaya çıkan ani ruh hali değişiklikleri, irritabilite, depresyon veya anksiyete gibi.
• Hareket bozuklukları: Bir tarafında zayıflık, felç, dengesizlik veya baş dönmesi gibi hareket bozuklukları.
• Görme veya işitme sorunları: Görme veya işitme kaybı, çift görme, bulanık görme veya kulak çınlaması gibi sorunlar.
• Duysal belirtiler: Yüzde uyuşma, karıncalanma veya vücudun belirli bölgelerinde duyusal bozukluklar.
• Mide bulantısı ve kusma: Özellikle sabahları veya aktivite sonrasında görülen mide bulantısı ve kusma.
• Yön ve mekân bozuklukları: Yer tanıma, yön bulma veya konum algısında sorunlar.

Beyin Tümörleri Nasıl Teşhis Edilir?

Beyin tümörünün teşhisi için kullanılan ana testler şunlardır:

• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) veya Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması: Tümörün boyutunu, konumunu ve diğer özelliklerini belirlemek için kullanılır.
• Biyopsi: Tümörden doku örneği alınarak tümörün tipi ve kanserli olup olmadığı belirlenir.
• Omurilik Sıvısı Analizi (Lomber Punksiyon): Omurilik sıvısının incelenmesiyle tümör varlığı araştırılır.
• Özel Testler: Kan testleri ve genetik analizler gibi özel testler, tümör belirteçlerini ve genetik anormallikleri araştırmak için kullanılır.

Bu testler, beyin tümörünün türünü, özelliklerini ve evresini belirlemek için önemlidir ve tedavi planının oluşturulmasında yardımcı olur.

Beyin Tümörleri Tedavi Seçenekleri?

• Beyin Cerrahisi (Kraniyotomi): Tümörün mümkünse tamamen çıkarılması için cerrahi müdahale yapılır. Beyin cerrahları, tümörü çıkarmak için hassas bir şekilde çalışır ve mümkün olduğunca az hasar vermek için çaba gösterirler.
• Radyasyon Tedavisi: Yüksek dozda X-ışınları kullanılarak tümör hücrelerinin yok edilmesi veya küçültülmesi amaçlanır.
• Radyocerrahi: Odaklanmış radyasyon ışınlarının kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Gama ışınları veya proton ışınları gibi yoğun ışınlar, tümörü hedef alır ve çevredeki sağlıklı dokulara zarar vermez.
• Brakiterapi: Radyoaktif malzemelerin doğrudan tümörün içine veya yakınına yerleştirilmesini içeren bir tedavi şeklidir.
• Kemoterapi: Antikanser ilaçlar kullanılarak kanser hücrelerinin yok edilmesi veya büyümesinin engellenmesi amaçlanır. Kemoterapi, damar içine enjeksiyon veya ağız yoluyla alınabilir.
• İmmünoterapi: Vücudun bağışıklık sisteminin kanserle savaşmasına yardımcı olan bir tedavi yöntemidir.
• Hedefe Yönelik Tedavi: Belirli tümör özelliklerini hedef alan ilaçlar kullanılarak kanser hücrelerinin yok edilmesi amaçlanır.
• Dikkatli Bekleme/ Aktif Gözetim: Semptomsuz küçük tümörlerde, düzenli izleme ve testlerle tümörün büyüme belirtileri açısından yakından izlenmesi önerilebilir.

Tedavi seçenekleri, tümörün tipine, boyutuna, konumuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir. Ayrıca, semptomların hafifletilmesine yardımcı olmak için şantlar, ilaçlar ve palyatif bakım gibi destekleyici tedaviler de kullanılabilir.