Polikistik Over (PCOS)

Polikistik over sendromu (PKOS), yumurtalıkların aşırı hormon üretimi nedeniyle ortaya çıkan hormonal bir dengesizliktir. Bu durumda, yumurtalıklar normalden daha yüksek düzeyde androjen hormonları üretir, bu da üreme hormonlarının dengesini bozar. PKOS'lu kişilerde genellikle düzensiz adet döngüleri, atlanan adet dönemleri ve yumurtlama problemleri görülür. Ultrasonda küçük folikül kistleri olabilir, ancak bu kistler zorunlu değildir. PKOS, kısırlığın yaygın bir nedeni olup, aynı zamanda diğer sağlık sorunlarını da artırabilir.

Polikistik over sendromu (PKOS), genellikle çeşitli belirtilerle kendini gösteren bir hormonal bozukluktur. En belirgin belirtilerden biri düzensiz adet döngüleridir, ki bu anormal adet kanaması, eksik adet dönemleri veya hiç adet görememe gibi belirtilerdir.Ayrıca, PKOS lu bireylerde anormal kıl büyümesi de sıkça görülür; yüzde aşırı kıllanma, kollarda, göğüste ve karında yoğun kıllanma şeklinde ortaya çıkan hirsutizm bu belirtilerden biridir. Akne, özellikle sırt, göğüs ve yüzde gençlik yıllarından sonra devam edebilen bir diğer yaygın semptom olarak öne çıkar.

Obezite, PKOS'lu kişilerin büyük bir kısmında gözlemlenen bir durumdur ve sağlıklı kiloyu korumakta zorlanmalarına neden olabilir. Ciltte koyulaşma olarak adlandırılan akantozis nigrikans, boynun kıvrımları, koltuk altları, kasıklar ve göğüs altında koyu renkli cilt lekeleri şeklinde ortaya çıkar. Yumurtalıklarda ultrasonda büyük veya çok sayıda folikül içeren kistler görülebilir. Ayrıca, koltuk altlarında veya boyunda fazla deriden oluşan küçük kanatçıklar olan et benleri de PKOS belirtileri arasında yer alır. Baş bölgesinde saç incelmesi, saç dökülmesi veya kelleşme de bu sendromun diğer belirtileri arasındadır. En yaygın sonuçlardan biri de kadınlarda kısırlığın en yaygın nedeni olan düzensiz yumurtlamadır.Bu belirtiler genellikle bir arada görülmez ve kişinin yaşam tarzı, genetik faktörler ve diğer sağlık durumları belirtilerin şiddeti üzerinde etkilidir.

PKOS tanısı için aşağıdaki belirtilerden en az ikisinin gözlenmesi gerekmektedir:

• Ultrasonda polikistik over (PKO) görüntüsü:

  Yumurtalıklarda çok sayıda kistin, büyüklükleri 8-10 mm'yi geçmeyen, yerleşim gösteren bir görüntü oluşturması.

• Yumurtlamanın olmaması (anovulasyon):

  PKOS'lu kadınların adet periyodu düzensiz olabilir veya hiç adet görmeyebilir.

• Kronik hiperandrojenizm:

  Fazla miktarda androjen hormonunun üretilmesi.

PKOS tanısı spesifik bir test olmaksızın genellikle ultrasonografi ile konulur. Bireylerde hastalığın şiddeti hafif, orta veya şiddetli olarak belirlenir, ve tedavi planı buna göre yapılır. Sadece bir belirti tek başına tanı için yeterli değildir; en az iki belirtinin aynı anda gözlenmesi gerekmektedir.

Tanı için hastanın hikayesi, şikayetleri, fizik muayene, ultrason ve kan testleri kullanılır. Ayrıca, tansiyon ve kan şekeri seviyelerinin de kontrol edilmesi önemlidir.

PCOS (Polikistik Over Sendromu) tedavisi, bireyin yaşına, semptomların şiddetine ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, hamile kalmayı planlıyor olup olmamanız da tedavi seçeneklerini etkileyebilir.

Hamile Kalmayı Planlıyorsanız:

• Diyet ve Aktivite Değişiklikleri:

  Sağlıklı bir diyet ve düzenli fiziksel aktivite, kilo kontrolüne yardımcı olabilir. Bu, insülin direncini azaltarak, kan şekerini düzenleyerek ve yumurtlamayı düzenleyerek semptomları hafifletebilir.

• Yumurtlamayı Destekleyici İlaçlar:

  Yumurtalıkların normal yumurta salmasına yardımcı olmak için kullanılan ilaçlar, hamile kalma şansını artırabilir. Ancak, kullanılan ilaçların riskleri dikkate alınmalıdır.

Hamile Kalmayı Planlamıyorsanız:

• Doğum Kontrol Hapları:

  Adet döngüsünü düzenlemek, androjen seviyelerini düşürmek ve akneyi kontrol etmek için kullanılır.

• Diyabet İlaçları:

  İnsülin direncini düşürmek amacıyla kullanılır. Ayrıca, saç büyümesini yavaşlatmak ve yumurtlamayı düzenlemek için de etkili olabilir.

• Diyet ve Aktivite Değişiklikleri:

  Sağlıklı bir yaşam tarzı, kilo kontrolü sağlamak ve semptomları azaltmak için önemlidir.

• Diğer Semptomları Tedavi Eden İlaçlar:

  Saç büyümesini kontrol altına almak veya akneyi azaltmak için kullanılan ilaçlar.

PCOS tedavisi, bireyin özel durumuna göre özelleştirilmiş olmalıdır. Tedavi seçenekleri, bir uzman doktor tarafından belirlenmeli ve düzenli takip edilmelidir.